วันเข้าพรรษาถึงวันเข้าพรรษามาอีกวาระหนึ่งแล้ว ชาวพุทธย่อมรู้จักวันนี้กันทุกคน แต่ความหมายของคำ “เข้าพรรษา” อาจมีหลายคนที่ไม่รู้ความเป็นมาความเป็นไป ฉะนั้นวันนี้ผู้เขียนจึงได้นำเสนอประเพณีเข้าพรรษาให้ได้ทราบดังนี้ ประเพณีเข้าพรรษามีมานานตั้งแต่ครั้งพุทธกาล ขณะเดียวกันพระสงฆ์ซึ่งเป็นสาวกขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ได้ปฏิบัติตามธรรมวินัยที่พระพุทธองค์ทรงบัญญัติไว้ล่วงมาจนกระทั่งทุกวันนี้
ความหมายของคำว่า “เข้าพรรษา” หมายถึงการอยู่ประจำที่ของพระสงฆ์ตลอด ๓ เดือนในฤดู ซึ่งเป็นธรรมเนียมทางพระวินัย ภิกษุจะไม่เข้าพรรษาไม่ได้ท่านปรับเป็นอาบัติ และการเข้าพรรษาจะต้องกล่าวคำอธิษฐาน เรียกว่าอธิษฐานพรรษา ส่วนการอยู่ “จำพรรษา” หมายถึงการอยู่ประจำที่วัดตลอด ๓ เดือนในฤดูฝน คือตั้งแต่วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ไปจนถึง วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ซึ่งเป็นบทบัญญัติทางพระวินัยที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตไว้ให้ภิกษุทุกรูปอยู่จำพรรษา การเข้าพรรษาหรือจำพรรษามีความเป็นมาอันเป็นธรรมเนียมในครั้งโบราณกาล มูลเหตุที่พระสงฆ์ต้องจำพรรษากล่าวคือในมัชฌิมประเทศสมัยโบราณปัจจุบันคืออินเดียตอนเหนือ เมื่อถึงฤดูฝนพื้นที่ย่อมเป็นโคลนเลนทั่วไป อีกทั้งท้องทุ่งนามีข้าวกล้าอุดมสมบูรณ์มากมาย ครั้งนั้นมีภิกษุฉัพพัคคีย์ ๖ รูปชอบเที่ยวไปมาทุกฤดูกาลไม่รู้จักกาลที่จะหยุดพักเลย แม้ในฤดูฝนก็ยังคงเดินทางไปอยู่ ได้เหยียบย่ำข้าวกล้าและสัตว์เล็กๆ เป็นจำนวนมากตาย คนทั้งหลายพากันติเตียน ความทราบถึงพระพุทธเจ้า พระองค์จึงทรงอนุญาตให้พระสงฆ์ อยู่ประจำที่ในฤดูฝนในที่แห่งเดียวเป็นเวลา 3 เดือน ฉะนั้นเมื่อถึงคราวฤดูฝนต้องงดการไปมาต่างเมืองชั่วคราว ปัจจุบันนี้ประเพณีที่ชาวพุทธปฏิบัติกันทั่วๆ ไปเมื่อถึงคราวใกล้เข้าพรรษาคือการถวายเทียนพรรษาและถวายผ้าอาบน้ำฝนเป็นต้น ซึ่งพุทธศาสนิกชนจะตระเตรียมจัดหาผ้าอาบน้ำฝนและเครื่องไทยทานที่ห่อไว้อย่างประณีตสวยงามต่างๆ นำมาถวายแก่พระภิกษุสามเณรตามวัดที่ตั้งอยู่ใกล้บ้านหรืออาจจะเป็นวัดที่รู้จักคุ้นเคย ส่วนระยะเวลาที่ถวายผ้าอาบน้ำฝนนั้นตามพุทธบัญญัติทรงกำหนดไว้เป็นเวลา 1 เดือน ซึ่งส่วนใหญ่พุทธศาสนิกชนจะมาทำบุญถวายผ้ากันในวันอาสาฬหบูชาตรงกับวันพระขึ้น ๑๕ ค่ำ และอีกวันถัดไปคือวันเข้าพรรษา ขึ้น ๑ ค่ำ ส่วนการถวายเทียนพรรษาบางท้องถิ่นจะมีการตกแต่งประดับประดาต้นเทียนอย่างงดงามและตั้งขบวนแห่เทียนพรรษา อย่างในจังหวัดอุบลราชธานีจะจัดงานขบวนแห่เทียนพรรษายาวมากและต้นเทียนก็ขึ้นรูปต่างๆ แปลกตาสวยงาม เช่น รูปครุฑ รูปพญานาค รูปเรือสุพรรณหงส์ ซึ่งแล้วแต่ความชำนาญของนายช่าง มองดูแล้วน่าประทับใจ แต่ในหลายท้องถิ่นก็อาจจัดซื้อจากร้านค้านำมาถวายที่วัดก็มี หรือบางที่มีการประยุกต์เปลี่ยนเป็นนำหลอดไฟมาแทนเทียนพรรษาจัดหามาถวายในวันเข้าพรรษาก็มี การทำบุญบำเพ็ญกุศลยิ่งกว่าธรรมดา นอกจากถวายผ้าอาบน้ำฝน ถวายเทียนพรรษาและเครื่องไทยทานในการถวายทานแล้ว ยังมีการรักษาศีลและฟังธรรม ในหลายพื้นที่จะมีการถือศีลอุโบสถซึ่งเป็นความตั้งใจของชาวพุทธที่จะมารักษาศีลในช่วงเข้าพรรษา พอถึงวันพระจะพากันมาทั้งสามีภรรยาถือศีลอุโบสถ ๑ วัน ๑ คืน จนครบออกพรรษา และในวันพระทุกวัดจะมีพระธรรมเทศนา 1 กัณฑ์ตลอดพรรษา ในวัดบางแห่งอาจมีเทศน์มหาชาติรวมอยู่ด้วย ความมุ่งหมายของชาวพุทธในประเทศไทยของเรา คือการตั้งใจบำเพ็ญความดีเพื่อชำระจิตใจให้สะอาดแจ่มใส และเคร่งครัดเป็นพิเศษยิ่งขึ้นเมื่อถึงเทศกาลเข้าพรรษา ละเว้นสิ่งที่ไม่ดีด้วยการตั้งสัตย์ปฏิญาณละเลิกอบายมุขด้วยใจจริง นับเป็นบุญกุศลที่นำบุคคลผู้ตั้งใจปฏิบัติเหล่านี้ให้เห็นหนทางนำพาไปสู่ทางของความสงบ ความสุข ความปลอดภัยจากภยันตรายต่างๆ และบุญกุศลนี้ย่อมนำพาบุคคลผู้ตั้งใจจริงให้ถึงซึ่งความเจริญรุ่งเรืองยิ่งขึ้นตราบนานเท่านานที่พุทธศาสนายังคงดำรงอยู่ ที่มา http://www.wattungyao.com/language-thai/stories-n-more/story-of-vassa-day/ |
เว้นสิ่งที่ประกอบไปด้วยความชั่วอบายมุข มี
๑. ดื่มน้ำเมา ๒. เที่ยวกลางคืน ๓. เที่ยวดูการละเล่น ๔. เล่นพนัน ๕. คบคนชั่วเป็นมิตร ๖. เกียจคร้าน |
เว้นอกุศลมูลต่างๆ อันได้แก่๑. ประพฤติผิดในกาม
๒. ตกอยู่ในพยาบาท และ ๓. เดินอยู่ในทางเบียดเบียน |
ประเพณีหล่อเทียนเป็นประเพณีที่กระทำกันเมื่อใกล้ถึงฤดูเข้าพรรษาซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ พระภิกษุจะต้องอยู่ประจำวัดตลอด ๓ เดือนมาตั้งแต่โบราณกาล การหล่อเทียนเข้าพรรษานี้มีอยู่เป็นประจำ ทุกปี เพราะในระยะเข้าพรรษานี้ พระภิกษุจะต้องมีการสวดมนต์ทำวัตรทุกเช้าเย็นและในการนี้จะต้องมีธูป เทียนจุดบูชาด้วย พุทธศาสนิกชนทั้งหลาย จึงพร้อมใจกันหล่อเทียนเข้าพรรษาสำหรับให้พระภิกษุจุดเป็น การกุศลทานอย่างหนึ่งเพราะเชื่อกันว่าในการให้ทานด้วยแสงสว่าง จะมีอานิสงฆ์เพิ่มพูนปัญญาหูตาสว่างไสว ตามชนบท การหล่อเทียนเข้าพรรษาทำกันอย่างเอิกเกริกสนุกสนานมาก เมื่อหล่อเสร็จแล้ว ก็จะมีการแห่แหน รอบพระอุโบสถ ๓ รอบ แล้วนำไปบูชาพระตลอดระยะเวลา ๓ เดือน บางแห่งก็มีการประกวดการตกแต่งมี การแห่แหนรอบเมืองด้วยริ้วขบวนที่สวยงามและถือว่าเป็นงานประจำปีทีเดียว ในวันนั้นจะมีการร่วมกันทำบุญตักบาตรถวายแด่พระภิกษุสงฆ์ เป็นการร่วมกุศลกันในหมู่บ้านนั้น
|
กิจกรรมต่างๆ ที่ควรปฏิบัติในวันเข้าพรรษา๑. ร่วมกิจกรรมทำเทียนจำนำพรรษา
๒. ร่วมกิจกรรมถวายผ้าอาบน้ำฝน และจตุปัจจัย แก่ภิษุสามเณร ๓. ร่วมทำบุญ ตักบาตร ฟังธรรมเทศนา รักษาอุโบสถศีล ๔. อธิษฐาน งดเว้นอบายมุขต่างๆ |